Czy i na ile zawdzięczamy nasz dzisiejszy sposób myślenia i działania dziewiętnastowiecznym patriotom z naszego regionu? Dowiedzieć się tego mogli uczestnicy spotkania, na którym przedstawiono „Album promujący walory gminy Suchy Las”.
W dwujęzycznym, pięknie wydanym albumie możemy podziwiać fotografie Marka Kaczmarczyka, prezentujące walory zarówno architektoniczne, jak i przyrodnicze naszej gmainy. Autorem tekstów, przybliżających czytelnikom historię i dzień dzisiejszy poszczególnych miejscowości, wchodzących w skład gminy, jest historyk Ryszard Chruszczewski.
Cudze chwalicie
Słowo wstępne napisał sam wójt Grzegorz Wojtera.
W spotkaniu prezentującym album wzięli udział przedstawiciele władz naszej małej ojczyzny, w tym m.in. wójt Grzegorz Wojtera, przewodniczący Rady Gminy Jarosław Ankiewicz oraz jego zastępczyni Anna Małłek. Pojawiła się także radna powiatowa Grażyna Głowacka oraz jej mąż Ryszard Głowacki, przewodniczący Towarzystwa Przyjaciół Gminy Suchy Las.
Zebranych powitał dyrektor promocji gminy Paweł Andrzejewski, który podkreślił, iż wydanie albumu było możliwe dzięki pieniądzom unijnym oraz pomocy Stowarzyszenia Leader Suchy Las.
Po dyrektorze Andrzejewskim głos zabrał wójt Wojtera, który podziękował pomysłodawcom albumu:
– Świetnym pomysłem było przedstawienie Suchego Lasu nieco z drugiej strony – podkreślił. – A przecież każda gmina, a więc również i nasza, może się pochwalić nie tylko swoimi walorami industrialnymi, ale także i przyrodniczymi, czyli tymi, których zazwyczaj szukamy gdzieś daleko. Miejmy nadzieję, że publikacja pomoże nam wszystkim odnaleźć te walory w najbliższym sąsiedztwie – zakończył.
Okrucieństwo zabiło romantyzm
Jednym z punktów programu była prelekcja Ryszarda Chruszczewskiego, sucholeskiego nauczyciela i historyka, autora wspomnianego wyżej albumu. Tematem wystąpienia prelegent uczynił patriotyzm, by zaś wyjaśnić słuchaczom dlaczego ów patriotyzm wygląda dziś tak, a nie inaczej, cofnął się aż do XIX stulecia.
– Wiek ów obfitował w wydarzenia, które miały wpływ na postawę Wielkopolan – rozpoczął. – Przykładami tych wydarzeń są wojny napoleońskie i powstania narodowe z lat 1830 – 1863. Był to czas polskiego romantyzmu, i taki też miał charakter ówczesny patriotyzm – podkreślił.
Wedle słów mówcy przemiany w mentalności Wielkopolan zachodziły stopniowo. Na proces ten wpływ miało m.in. okrucieństwo, z jakim zaborcy tłumili zbrojny opór Polaków. Po powstaniu styczniowym nadszedł czas na rozrachunek z przeszłością. Polscy patrioci przestali wierzyć w powstania narodowe. Nadszedł czas pozytywizmu.
Suchy Las był pozytywny
Myśl pozytywistyczna znalazła swoich orędowników również na ziemi sucholeskiej. Proboszcz Bronisław Hertmanowski z parafii w Chojnicy, wikariusz Józef Grabkowski z parafii w Chludowie oraz nauczyciel Antoni Kociałkowski, również z Chludowa, wszyscy oni walczyli o prawo do nauczania polskich dzieci w języku ojczystym.
Dziewiętnastowieczni pozytywiści wielkopolscy, a w tym i sucholescy, wychowali swoich następców, którzy w wolnej już Polsce działali na rzecz swojej ojczyzny, a następnie bronili jej przed hitlerowską agresją.
– W 1939 r. z hitlerowcami walczyli tacy sucholesianie, jak bracia Stefan, Edward i Jan Rewersowie – przypomniał prelegent. – Wszyscy oni po upadku III Rzeszy wzięli udział w dziele odbudowy zniszczonego kraju – dodał.
I tak Edward oraz Stefan Rewersowie budowali szkoły, zaś Jan Rewers doprowadził do powstania wiejskiego ośrodka zdrowia. Ale to nie wszyscy powojenni bohaterzy pozytywistyczni. Wiktoria Olszewska współtworzyła Koło Gospodyń Wiejskich w Suchym Lesie, założyła też gminny zespół pieśni i tańca i przez wiele lat prowadziła działalność kulturalno – oświatową wśród wiejskiej młodzieży.
– Z kolei pasją Zenona Pilarczyka, nauczyciela historii w sucholeskiej szkole, stało się odkrywanie dziejów naszej małej ojczyzny i jej obywateli – podsumował mówca.
Po wszystkich tych przemówieniach i prelekcjach zebrani obejrzeli udany jak zwykle występ zespołu „Chludowianie”, który zadbał o oprawę muzyczną uroczystości.
Krzysztof Ulanowski
